THÁC SÔNG RAY (THÁC XUÂN SƠN) – CHÂU ĐỨC
Thác Xuân Sơn (xã Sơn Bình, huyện Châu Đức) hình thành từ dòng chảy của sông Ray, còn có tên gọi là thác Sông Ray hay thác Hòa Bình. Thác có từ bao giờ? Người Châu Ro tin rằng, bước chân chàng Klêu khỏe mạnh, giỏi săn bắn của dân làng, đã mang dòng thác đến với họ.
Từ UBND xã Sơn Bình, đi theo đường Ngãi Giao – Hòa Bình về hướng Đông khoảng 500m sẽ gặp biển chỉ dẫn vào thác Xuân Sơn. Rẽ theo hướng chỉ dẫn khoảng 1km, bạn sẽ được đắm mình vào dòng thác mát lạnh, hùng vĩ và tận hưởng một khung cảnh thiên nhiên chan hòa hiếm có. Thác Sông Ray hùng vĩ, hoang dã là vậy nhưng nó còn mang một ý nghĩa to lớn đối với người dân tộc Châu Ro. Dân gian Châu Ro có câu: “Sông Ray bảy ngọn. Vực thẳm đầu con voi”. Từ bảy ngọn thác trắng xóa len giữa các ghềnh đá lớn, các lùm cây si, sanh tỏa ra và đổ xuống các vực sâu trông rất ngoạn mục và hoang dã. Cách đó chừng 200m là một hồ nước trong xanh soi bóng những rặng cây hai bên bờ rất nên thơ.
Sự tích về Thác Sông Ray của dân tộc Châu Ro:
Truyền thuyết kể rằng, ngày xưa có một người Châu Ro tên là Klêu vừa săn bắn giỏi, vừa có sức khỏe hơn người. Một hôm, Klêu dắt chó vào rừng đi săn, đi mãi, đi mãi từ sáng đến xế chiều vẫn không săn được con thú nào. Vừa mệt, vừa đói, Klêu dựa lưng vào gốc cây định ngả lưng, bỗng nhiên đàn chó săn ào lên và sủa dữ dội. Klêu mừng lắm, bụng bảo dạ: chắc có thú bự lắm đây. Klêu mừng lắm, bụng bảo dạ: “Chắc có thú bự lắm đây“.
Theo thói quen của người thợ săn lành nghề, Klêu rút tên, giương ná lom khom tiến về phía bầy chó săn đang sủa, ngó bên trái, tìm bên phải nhưng thật lạ Klêu chẳng thấy có con thú nào cả. Trong lúc đó bầy chó săn càng lúc càng sủa mạnh, bực mình Klêu bèn xua bầy chó ra, thì chao ôi, có một chiếc lá to bằng bàn tay lật lên, lật xuống đều đặn như có người đang thở vậy. Để ý nhìn kỹ vào vật lạ, rồi cho thỏa chí tò mò Klêu lấy mũi tên khều thử vào chiếc lá thì tự nhiên nước ở đâu phun lên, dựng thành tháp nước khổng lồ, trắng xóa, chảy lên láng vây quanh Klêu. Còn chưa hết bàng hoàng thì Klêu đã nghe từ trong dòng nước tiếng gọi rất to:
– Mẹ Biển! Mẹ Biển! Đưa ta về với Mẹ Biển (Daq lêêng! Daq lêêng! Dop anh xi bây mây Daq lêêng).
Klêu lặng lẽ bước đi. Lạ thay Klêu đi đến đâu nước cũng theo đến đó, Klêu đi về hướng Đông nước cũng theo đi về hướng Đông, Klêu đi về hướng Tây nước cũng theo đi về hướng Tây, Klêu phải đi vòng vèo, trèo lên, lội xuống qua những tảng đá cao nước cũng vòng vèo uốn lượn chảy theo. Thật lạ là đi như thế mà Klêu không hề thấy mỏi chân. Khi đến rừng T’Dao thì trời tối, Klêu và bầy chó săn cũng tìm chổ nghỉ đêm. Klêu leo lên tảng đá to nằm ngủ. Đàn chó vây xung quanh. Để bảo vệ Klêu, nước chảy vây quanh Klêu.
Sợ Klêu đói, bệnh không ai đưa đi gặp Mẹ Biển, nước liền biến sức khỏe của mình thành không khí để Klêu hít thở nuôi cái bụng.
Sáng sớm hôm sau Klêu và dòng nước tiếp tục đi về với Mẹ Biển. Đang đi quen địa hình rừng núi cao khi xuống đồng bằng phẳng phiu, nhiều đoạn Klêu phải đu dây rừng mới xuống được. Nước không đu được dây rừng, đành nhảy vực. Vực thẳm nơi nước nhảy nay là Thác Sông Ray.
Đi được một quãng đường nước lại gặp hai dãy núi cao ngất chắn đường. Leo không được, nước cứ chảy vòng quanh chân Klêu như kêu cứu. Klêu hiểu ý, ra lệnh cho bầy chó săn đào bới, khoét thành ngách nhỏ rồi bảo nước dùng lưỡi liếm mạnh, cuối cùng trổ được kẽm sâu, nước chảy ào xuống vực. Kẽm đó nay vẫn còn tại xã Xuân Sơn, huyện Châu Đức. Trong dân gian Châu Ro còn truyền lại phương ngữ nói về sự tích này:
Klêupõh phoong
T’lung zoong vôq r’waiq…
Nghĩa là : Sông Ray chảy ngọn (dòng)
Vực thẩm đầu con voi.
Đi hai ngày ngủ một đêm, ngủ một đêm đi hai ngày thì Klêu đưa Sông Ray về gặp Mẹ Biển tại cửa Lộc An. Khi đến cửa Lộc An, Sông Ray gặp Sông Hỏa. Ai cũng giành mình đến trước. Cuối cùng Sông Ray nhường cho Sông Hỏa ra gặp Mẹ Biển trước. Vì Sông Hỏa đi trước nên nước nổi lên trên. Còn Sông Ray đi sau nước chảy chìm bên dưới.
Sau khi đã nhận hai con yêu thương về trong vòng tay lớn của Mẹ Biển cảm tạ ơn Klêu bằng cách cắt cử bầy cá Sấu đưa Klêu và bầy chó lên bờ về xứ sở. Do quá mừng ngày đoàn tụ nên khi nhảy lên bờ, bấy chó săn của Klêu đã vấy bẩn lên đầu cá Sấu, từ đó đầu cá Sấu có vết dơ như bây giờ.
Có một Thác Sông Ray đẹp ẩn mình nơi hoang dã ở Châu Đức:
Khi tới thác Xuân Sơn, bạn sẽ được hòa mình vào dòng nước, cảnh quan thiên nhiên hoang dã, không khí trong lành. Tất cả cảnh quan tại đây đều của tự nhiên, mang đến một cảm giác khác lạ hoàn toàn.
Vào mùa mưa, từ trên cao, dòng nước đổ ào ào, trút xuống qua các ghềnh đá. Điểm thác đổ là một vùng rộng lớn, bằng phẳng, tứ phía lau sậy chen trong những ghềnh đá, tạo nên bức tranh thiên nhiên tuyệt mỹ. Mùa nắng, lượng nước giảm để lộ những ghềnh đá óng ánh, từ đây dòng nước len lỏi chảy qua, đổ xuống hồ nước trong veo phía dưới. Xung quanh thác Xuân Sơn là rừng cây tỏa bóng mát, không khí trong lành, nhờ đó Thác Sông Ray trở thành một địa điểm hấp dẫn thu hút người dân địa phương và du khách.
Hiện nay, Thác Sông Ray hằng năm vẫn đón 1 số lượng lớn khách du lịch và dân địa phương đến tham quan cắm trại. Tuy nhiên, điều đó dẫn đến ảnh hưởng khá nghiêm trọng đến môi trường của thác. Do vậy khi đến tham quan cắm trại tại thác bạn nên lưu ý giữ gìn vệ sinh, bảo vệ môi trường để Bà Rịa Vũng Tàu mình không mất đi những cảnh đẹp thiên nhiên hoang dã như Thác Sông Ray nhé!!!
Ảnh Thu Trang – Ăn Chơi Vũng Tàu và Internet